بررسی‌های فکت‌یار نشان می‌دهد که قیمت خرید سربازی در دولت آقای خاتمی از مبلغ ذکرشده توسط آقای داوری کمتر بوده و بین 000/100/1 تومان تا 000/100/2 تومان بوده است. همچنین مبالغ ذکرشده در مورد خرید خدمت در دولت آقای رئیسی نیز صحت داشته؛ اما مربوط به یک مصوبه در کمیسیون تلفیق بودجه 1401 بوده است و در لایحه بودجه تقدیم شده از سوی دولت به مجلس، مسئله خرید خدمت قید نشده است. نهایتاً این مصوبه در 11 بهمن 1400 به‌طور کلی لغو شد. عبدالرضا داوری در تاریخ 10 بهمن 1400 در توئیتی نوشت: «سال 77، دولت خاتمی با فروش خدمت سربازی، بین 1.800.000 تومان تا 3.100.000 تومان از مشمولان دریافت می‌کرد و چون نرخ دلار 650 تومان بود، هر مشمول بین 2700 تا 4700 دلار به دولت خاتمی پرداخت می‌کرد؛ دولت رئیسی اما می‌خواهد بین 9000 تا 22000 دلار از مشمولان دریافت کند! ظاهراً خاتمی سید محرومان بود.»
به استناد سایت مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، آئین‌نامه اجرایی بند ط تبصره(9) قانون بودجه سال 1377 کل کشور در جلسه مورخ 10/08/1377 تصویب شد و فروش سربازی به مشمولان داخل کشور رسماً آغاز شد. بر اساس این آئین‌نامه مشمولان داخل کشور می‌توانستند با پرداخت مبالغی از یک میلیون و صد هزار تومان برای مشمولان زیر دیپلم تا دو میلیون و صد هزار تومان برای مشمولان دکترای پزشکی و بالاتر پس از طی دوره آموزش نظامی از انجام خدمت در زمان صلح معاف شوند.
به استناد به ماده ۳ آئین‌نامه اجرایی بند ط تبصره(۹) قانون بودجه سال ۱۳۷۷، مبالغی که هریک از مشمولان موضوع ماده(1) باید بپردازند به شرح جدول زیر است:
بنابراین رقمی که آقای داوری‌نژاد برای فروش خدمت سربازی بیان می‌کند؛ بین 1.800.000 تومان تا 3.100.000 تومان بوده، در حالی‌که مبلغ اصلی، کمتر از این مقدار و بین 1.100.000 تومان تا 2.100.000 تومان بوده است.
ادعای دوم ایشان این است که قیمت دلار در سال 77، 650 تومان بوده و بر اساس آن مبلغ هر مشمول، بین 2700 تا 4700 دلار بوده است.
به گزارش عصر ایران، قیمت دلار در سال ۷۷ مساوی با ۶۴۶ تومان بوده است و این گزاره درست است؛ اما با توجه به توضیحات قبلی، مبلغ هر مشمول بین 1700 دلار تا 3200 دلار بوده است.
اما ماجرای خرید خدمت در لایحه بودجه 1401 و مبالغ ذکرشده چیست؟
خبرگزاری ایرنا در تاریخ 9 بهمن 1400 پیرامون خبر خرید خدمت سربازی چنین نوشت: «رحیم زارع، سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه، عنوان کرد: اعضای کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۱ در نشست امروز شنبه با خرید سربازی برای سربازان غایب موافقت کردند.
وی افزود: بر این اساس با رعایت اصل ۱۱۰ قانون اساسی و در راستای توجه به امر مقدس استحکام خانواده و فرزندآوری و تعیین تکلیف مشمولین غایب بیش از ۵ سال با اولویت افراد متأهل و بالاتر از ۳۵ سال سن که ضریب انجام وظایف مقدس سربازی تحت تأثیر تحلیل قوای جسمانی برای آن‌ها امکان‌پذیر نیست، خرید سربازی امکان‌پذیر خواهد بود. بر این اساس افراد با پرداخت مبالغ مشخص‌شده، کارت معافیت از خدمت در زمان صلح را دریافت می‌کنند.
سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه ادامه داد: به موجب این مصوبه، دارندگان مدرک تحصیلی کاردانی و کمتر از آن با پرداخت ۲۵۰ میلیون تومان، دارندگان مدرک تحصیلی کارشناسی و کارشناسی ارشد با پرداخت مبلغ ۴۰۰ میلیون تومان و دارندگان مدرک پزشکی عمومی و دکتری تخصصی و بالاتر از آن در تمامی رشته‌ها با پرداخت مبلغ ۶۰۰ میلیون تومان به حساب خزانه کل کشور قادر به خرید سربازی خود خواهند بود.»
بنابراین مبلغ خرید خدمت در سال 1400 بین 250 میلیون تومان تا 600 میلیون تومان عنوان شده بود که با احتساب دلار تقریبا 28 هزار تومانی، مبلغی بین 9 هزار تا 22 هزار دلار می شود.
اما به گزارش روزیاتو به نقل از سخنگوی کمیسیون تلفیق بودجه، فروش خدمت سربازی فعلاً در کمیسیون تلفیق تأیید شده است و نیاز به بررسی در صحن مجلس و نیز مشورت با ستاد کل نیروهای مسلح دارد.
لذا در این خبر که پیش از توئیت آقای داوری منتشر شده است، اذعان می‌شود که این مصوبه، نهایی نشده و نیازمند نظر ستاد کل نیروهای مسلح و بررسی در صحن مجلس است.
انتشار خبر تصویب فروش خدمت سربازی با این مبالغ، واکنش‌های منفی زیادی را به دنبال داشت.
به گزارش پایگاه خبری اختبار، حمیدرضا حاجی‌بابائی رئیس کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال ۱۴۰۱، 11 بهمن 1400 از لغو تصمیم فروش سربازی خبر داد. حاجی‌بابائی علت این تغییر تصمیم کمیسیون تلفیق را اخطاری در مورد مغایرت مصوبه مربوط به فروش سربازی با اصل ۱۱۰ قانون اساسی اعلام کرد: «در نشست امروز این کمیسیون طی اخطاری مصوبه پیشین کمیسیون تلفیق در مورد خرید خدمت سربازی مشمولان غایب با رأی دو سوم از نمایندگان مغایر با اصل ۱۱۰ قانون اساسی و عدالت شناخته شد.»
نکته دیگر آنکه ما در لایحه بودجه شاهد پیشنهاد خرید خدمت سربازی به‌طور کل نیستیم و این مصوبه در کمیسیون تلفیق پیشنهاد داده شد و سپس تصویب آن صورت گرفت، یعنی دولت رئیسی به‌طور مستقیم این پیشنهاد را نداده است.
به گزارش فکت‌یار و بنا بر توضیحات داده‌ُشده، قیمت خرید سربازی در دولت آقای خاتمی بین 1.1 میلیون تومان تا 2.1 میلیون تومان بوده است. در لایحه بودجه 1401 شاهد پیشنهاد خرید خدمت سربازی از سوی دولت نیستیم و این مصوبه در کمیسیون تلفیق پیشنهاد و مصوب شد. همچنین این مصوبه از ابتدا، یک مصوبه نهایی نبوده است و نیازمند بررسی در سطح علنی مجلس و تأیید نیروهای مسلح بوده است که در نهایت با اخطار نمایندگان مبنی بر مغایرت با اصل 110 قانون اساسی و واکنش‌های منفی مردم، لغو شد.
منابع:
خبرگزاری ایرنا، کمیسیون تلفیق با خرید خدمت سربازی موافقت کرد، 9 بهمن 1400.
روزیاتو، مبلغ خرید خدمت سربازی اعلام شد، 10 بهمن 1400.
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، قانون بودجه سال 1377 کل کشور، 8 بهمن 1377.
عصر ایران، جدول قیمت دلار در 33 سال گذشته، 4 بهمن 1390.
خبرگزاری جمهوری اسلامی، مخالفت حداکثری توئیتری‌ها با خرید خدمت سربازی، 16 بهمن 1400.
پایگاه خبری اختبار، فروش سربازی منتفی شد؛ متاهل‌‌های دارای فرزند مجانی معاف می‌شوند، 11 بهمن .1400.