خلاصه نتیجه بررسی
۱- براساس کتاب گزارش کمیته پیگیری سرنوشت امام موسی صدر، درست است که امام خمینی در ابتدای انقلاب، تجدید روابط را به پیداشدن موسی صدر منوط کرده بود. سپس در گام بعدی، با هدف تجدید روابط ایران و لیبی، کمیته پیگیری سرنوشت امام موسی صدر، تشکیل شد
۲- گفتگوی فکتیار با موسسه امام موسی صدر مشخص کرد که اینکه کمیته پس از دریافت سلاح از لیبی، به دستور امام خمینی منحل شده، نادرست است
۳- با وجود اسنادی مبنیبر مخالفت چمران با ارتباط با لیبی، در گفتگوی فوق، مشخص شد که هیچ مدرکی مبنیبر علت دقیق بازگشت چمران به جبهه، وجود ندارد.بنابراین علت ادعاشده برای شهادت چمران، نادرست است.
نکته: براساس خاطرات هاشمی رفسنجانی، ایران از لیبی سلاح دریافت کرده است.
شرح ادعا
یک کاربر توییتر ادعا کرده است که:
۱- امام خمینی ایجاد رابطه با دولت قذافی را به پیداشدن امام موسی صدر منوط کرده بود.
۲- در سالهای جنگ، به بهانه نیازمندی به سلاح، از سوی امام خمینی دستور انحلال کمیته پیگیری سرنوشت امام صدر داده شد.
۳- این مسئله باعث شد شهید چمران که با رابطه ایران و لیبی مخالف بود، تصمیم بگیرد برای همیشه به جبهه برود و دیگر به تهران باز نگردد.
رابطه ایران و لیبی مهر ۵۷ (گمشدن امام موسیصدر) تا پیروزی انقلاب
۱- امام خمینی در مهر ۵۷ در نامهای به قذافی درخواست پیگیری «معمای حجت الاسلام صدر» را برای رفع نگرانیها داد.
۲- در اسفند همان سال، در سفر نخستوزیر لیبی به ایران، امام خمینی به وی گفت:« ما نگران سرنوشت امام موسی صدر هستیم و میخواهیم به محض بازگشت به لیبی به سرهنگ قذافی بگویید هر چه زودتر در مورد سرنوشت امام موسی صدر رسیدگی کند.»
۳- امام در پاسخ به تقاضای دیدار قذافی برای عرض تبریک نیز گفت: «من فعلًا به قم میروم و این دیدار را به زمان دیگری موکول کنید.»
۴- پس از جمله فوق، همچنین علیرغم اصرار مسئولین وقت، دوباره امام از دیدار با قذافی اجتناب کرد و گفت: «او هنوز مسئله آقا موسی را حل نکرده است، چگونه او را بپذیرم؟»
پس تا پیش از انقلاب ۵۷، امام خمینی رابطه با قذافی را منوط به حل مسئله امام موسی صدر میدانسته است.
رابطه ایران و لیبی در ابتدای پیروزی انقلاب
براساس کتاب «گزارش کمیته پیگیری سرنوشت امام موسی صدر»:
در ابتدای پیروزی انقلاب ۵۷، شرط جمهوری اسلامی، برای برقراری رابطه با لیبی، روشن شدن تکلیف سرنوشت امام موسی صدر بود.
اما در وهله دوم، بهدنبال درخواست برخی از سیاستمداران ایرانی و موافقت امام خمینی، براساس بند هفدهم مقاولهنامه تجدید روابط ایران و لیبی، کمیتهای برای پیگیری مسئله ربودن امام موسی صدر تشکیل شد.
پس اینکه این رابطه منوط به مشخصشدن تکلیف امام موسی صدر کرده بود درست است اما پس از تشکیل کمیته، ایران و لیبی توافق کردند که روابط خود را تجدید کنند.
مواضع شهید چمران درباره امام موسی صدر و لیبی
بخشیاز دستنوشته شهیدچمران پس از دیدار امام خمینی با جلود:
«چگونه ممکن است که رهبر انقلاب دست خود را در دست مجرمین بگذارد؟ معمر قذافی، رهبر شیعیان لبنان را دزدیده است. حضرت آیتالله بارها درخواست زیارت معمر قذافی را به ایران رد کردهاند؛ و دولت نیز بارها درخواست تجدید روابط را موکول به بازگشت موسی صدر کرده است. چطور یکباره خبر تجدید روابط با لیبی انتشار مییابد و جلود رهسپار ایران میشود؟ مگر تغییری در برنامه و خط مشی بوجود آمده است؟ یا مگر آدمدزدی و یا آدمکشی دیگر جرم نیست؟»
- این دستنوشته نشان میدهد که چمران از ربوده شدن موسی صدر به دست قذافی، اطمینان داشته و با تجدید روابط ایران و لیبی مخالف بوده است.
- اما محمد منتظری، طرفدار رابطه با لیبی بود. او در مصاحبه با روزنامه النهار گفته بود: روابط ما با لیبی حسنه است. اما در رابطه با صدر، صهیونیزم و امریکا بودند که برای ضربه زدن به لیبی ادعا کردند که لیبی عامل ربودن اوست.(منبع)
گفتگو با موسسه امام موسی صدر
بنابر گفتگوی فکتیار با موسسه امام موسی صدر
۱- دستور رسمیای مبتنیبر انحلال کمیته صادر نشده است اما پس از دریافت سلاح از لیبی، فعالیت این کمیته به طرز چشمگیری محدود شد
۲- ؛ اما دستنوشتههای وی نشان میدهد که با رابطه ایران و لیبی مخالف بوده است.