خلاصه نتیجه بررسی
بررسیهای ما در آرشیو صداوسیمای خراسان رضوی (برنامه شمیم آدینه به تاریخ ۱۴۰۲/۰۳/۱۹) نشان داد احمد علم الهدی در دقیقه ۴۴ سخنرانی خود در نماز جمعه ۱۹ خرداد ۱۴۰۲، این ادعا را مطرح کرده است. او گفته بود: «در روزهای اخیر، نرخ مسکن ۲۵ درصد کاهش پیدا کرد و باور داریم بقیه قیمتها نیز کاهش پیدا میکنند … .»
برای بررسی این ادعا، به نتایج قابل اعتنایی نرسیدیم. اما ۳ نکته مهم در برخورد با این آمار وجود دارد:
۱- توقف دستوری انتشار آمار توسط وزارت مسکن برای جلوگیری از تورم انتظاری از ۶ ماه پیش (نتیجه: خلاء آمار)
۲- تغییر «سال پایه محاسبه تورم» توسط دولت از ۱۳۹۵ به ۱۴۰۰ (نتیجه: کاهش محسوس نرخ تورم مسکن)
۳- بنابر نظر مشاوران املاک و مقایسه قیمتها نسبت به ۶ ماه پیش، قیمت رو به افزایش بوده است.
چندی پیش ابوالفضل نوروزی، سرپرست دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی گفت که توقف انتشار آمار مسکن برای جلوگیری از تورم انتظاری انجام شده است.
شرح ادعا
علمالهدی، امام جمعه مشهد در خطبه هفته گذشته خود گفت: «قیمت مسکن ۲۵ درصد کاهش داشته است.»
راستی آزمایی ادعا
لازم به یادآوری است، هیچ آمار رسمی از سوی مرکز آمار ایران یا بانک مرکزی درباره وضعیت مسکن از دی ۱۴۰۱ منتشر نشده است. آخرین داده رسمی دولت که در حوزه مسکن منتشر شد، در واقع گزارش مرکز آمار ایران در دی ۱۴۰۱ بود. در این گزارش آمده است:
۱- میانگین قیمت هر متر مربع مسکن در تهران حوالی ۵۰ میلیون تومان است
۲- این عدد از تورم ۵۵ درصدی حکایت داشت
۳- میانگین قیمت مسکن اما طی زمستان ۱۴۰۱ همزمان با افزایش قیمت دلار، بالاتر رفت
از دیگر سو، با شروع سال ۱۴۰۲ شاهد واکنشهای شدید نمایندگان مجلس درباره گرانی و افزایش سرسامآور قیمت اجاره و خرید خانه بودیم. بنابراین نمیتوان با استناد به سخنان علمالهدی و نبود ۶ ماهه آمارهای رسمی، ادعای او را تایید کنیم. پس نمیتوان انتظار داشت در عرض ۶ ماه، تورم ۵۵ درصدی مسکن به منتهی به کاهش ۲۵ درصدی شود!
طبق یافته دیگری که مربوط به چند ماه پیش است، مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی با استناد به آمار منتشر شده از سوی بانک مرکزی، اعلام کرد:
که هر مترمربع واحد مسکونی در تهران از آذرماه ۹۶ تا آذرماه ۱۴۰۱، از ۵ میلیون و ۸۸ هزار تومان به ۴۸ میلیون و ۷۳ هزار تومان رسید. بر این اساس، مسکن در کلانشهر تهران شاهد رشدی حدود ۹۵۰ درصدی بوده است.
در گفتگوی تلفنی با چند مشاور املاک در تهران و کلانشهرهای ایران، پس از پرسش درباره قیمتها به اظهارات زیر رسیدیم:
۱- بنابر نظر مشاوران املاک و مقایسه قیمتها نسبت به چندماه پیش، قیمت رو به افزایش بوده است.
۲- دولت ممکن است قیمت خودرو را کنترل کند ولی قیمت مسکن در دست مردم است.
۳- اگر حتی مشتری برای خرید خانه نباشد، فروشنده صبر میکند و در دوره رکود فعلی نمیفروشد.
۴- قیمت هر متر مربع مسکن در غرب یا جنوب تهران نسبت به چند ماه پیش، در کمترین حالت ۱۰ میلیون تومان رشد داشته است.
رای نهایی فکتیار
با توجه به خلاء گزارشهای رسمی مانند اطلاعات «مرکز آمار ایران» و «بانک مرکزی»، نمیتوان ادعای احمد علمالهدی را تایید کرد. با توجه به گرانی خانه و افزایش چشمگیر هزینههای اجاره مسکن، میتوان گفت ادعای او درباره کاهش قیمت مسکن «نادرست» است.