خلاصه نتیجه بررسی
سعید لیلاز در گفتگو با روزنامه هممیهن مدعی شد: «اگر نقدینگی امروز ایران را از وسط نصف کنیم، نصف آن از دوره ناصرالدینشاه تا پایان دولت روحانی ایجاد شده و نصف دیگر آن در ۲۳ ماهه دولت آقای رئیسی.»
در گفتگو با دکتر حسین راغفر و احسان سلطانی درباره این ادعا به نتایج زیر رسیدیم:
۱- در همه دولتها شاهد افزایش نقدینگی، رشد قیمت دلار و کاهش ارزش پول ملی بودیم
۲- این ادعا که در دولت رئیسی فنر نقدینگی در رفته باشد، سخنی اشتباه است
۳- وضعیت نقدینگی در ۲۲ ماهی که از شروع دولت رئیسی میگذرد، نسبت به ۲۲ ماه پایانی دولت روحانی بهتر است! کمترین نرخ رشد نقدینگی پس از انقلاب به ترتیب از آن: دولت خاتمی ٪۴۸۸، دهه نخست انقلاب (چهار هیئت دولت) ٪۵۰۷، دولت احمدی نژاد ٪۶۰۹، دولت رفسنجانی ٪۶۴۳ و دولت روحانی با ٪۷۰۴ بوده است.
شرح ادعا
سعید لیلاز در گفتگو با روزنامه هممیهن مدعی شد: « اگر نقدینگی امروز ایران را از وسط نصف کنیم، نصف آن از دوره ناصرالدینشاه تا پایان دولت روحانی ایجاد شده و نصف دیگر آن در ۲۳ ماهه دولت آقای رئیسی.»
نتایج بررسی
بهتازگی سعید لیلاز، کارشناس اقتصادی کشورمان در گفتگویی با روزنامه هممیهن، درباره تورم، نقدینگی و روندهای مالی کشورمان سخن گفته است. در کنار ادعاهای مختلفی که او درباره عملکرد اقتصادی دوران ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی داشت، شاید «بحث نقدینگی» او مهمترین و پر حاشیهترین اظهارنظر بود.
سعید لیلاز مدعی شد: « اگر نقدینگی امروز ایران را از وسط نصف کنیم، نصف آن از دوره ناصرالدینشاه تا پایان دولت روحانی ایجاد شده و نصف دیگر آن در ۲۳ ماهه دولت آقای رئیسی.»
درباره این ادعا با دکتر حسین راغفر و احسان سلطانی گفتگو کردیم و به نتایج زیر رسیدیم:
۱- در همه دولتها شاهد افزایش نقدینگی، رشد قیمت دلار و کاهش ارزش پول ملی بودیم
۲- این ادعا که در دولت رئیسی فنر نقدینگی در رفته باشد، سخنی اشتباه است
۳- وضعیت نقدینگی در ۲۲ ماهی که از شروع دولت رئیسی میگذرد، نسبت به ۲۲ ماه پایانی دولت روحانی بهتر است!
۴- کمترین نرخ رشد نقدینگی پس از انقلاب به ترتیب از آن: دولت خاتمی ٪۴۸۸، دهه نخست انقلاب (چهار هیئت دولت) ٪۵۰۷ ، دولت احمدی نژاد ٪۶۰۹ ، دولت رفسنجانی ٪۶۴۳ و دولت روحانی با ٪۷۰۴ بوده است.
دکتر حسین راغفر در روایت وضعیت نقدینگی کشورمان معتقد است در همه دولتها، مردم با مشکلات معیشتی افزایش نقدینگی، رشد قیمت دلار و کاهش ارزش پول ملی روبرو شدهاند. اینکه دولت رئیسی را بهتنهایی عامل بسیاری از مسائل و بیماریهای اقتصادی خود بدانیم، اشتباه است و دلایل بزرگتری برای مشکل نقدینگی در کشور وجود دارد.
احسان سلطانی، کارشناس مطرح اقتصادی کشورمان با استناد به دیتابیسی که از دادههای رسمی بانک مرکزی در اختیار داشت، مقایسه جالبی انجام داد. او معتقد است در ۲۲ ماه پایانی دولت حسن روحانی، وضعیت نقدینگی و تورم بدتری نسبت به ۲۲ ماه ابتدایی دولت ابراهیم رئیسی داشتیم.
سلطانی تاکید میکند همه دولتها بهدلیل نداشتن سیاست اقتصادی شفاف در راستای توسعه و بهبود ارزش پول ملی، با بحران نقدینگی و تورم روبرو هستند. این تحلیلگر اقتصادی با رد ادعای سعید لیلاز معتقد است: ارائه آمارهای اینچنینی صرفا برای بولد کردن و به حاشیه بردن وضعیت اقتصادی کشورمان است. او میگوید نخستین آمار رسمی که از مقدار نقدینگی در تاریخ کشورمان منتشر شده متعلق به سال ۱۳۴۰ خورشیدی است. بررسی نقدینگی در زمان ناصرالدینشاه قاجار با توجه به نبود آمار رسمی عملا ممکن نیست.
سلطانی با ارائه جدول زیر، به مقایسه نقدینگی و درصد آن در تاریخ ایران پرداخت:
این کارشناس اقتصادی با بررسی نرخ نقدینگی در ۲۲ ماه پایانی دولت روحانی و مقایسه با ۲۲ ماه ابتدایی دولت رئیسی به نتایج زیر دست یافت:
۱- نرخ رشد نقدینگی در ۲۲ ماه پایانی دولت روحانی ٪۸۲ بوده که معادل ٪۴۵ از نقدینگی تاریخ ایران است.
۲- نرخ رشد نقدینگی در ۲۲ ماه ابتدایی دولت رئیسی ٪۶۹ بوده که معادل ٪۴۱ از نقدینگی تاریخ ایران است.
رای نهایی فکتیار
با بررسی جدول بالا، دریافتیم نرخ رشد نقدینگی در ۲۲ ماه پایانی دولت روحانی ٪۸۲ بوده که معادل ٪۴۵ از نقدینگی تاریخ ایران است. همچنین نرخ رشد نقدینگی در ۲۲ ماه ابتدایی دولت رئیسی ٪۶۹ بوده که معادل ٪۴۱ از نقدینگی تاریخ ایران است.
لازم به یادآوری است که نمیتوانیم به دادههای نقدینگی در زمان ناصرالدینشاه دست یابیم و نخستین دادهها درباره نقدینگی در ایران متعلق به سال ۱۳۴۰ است. بنابراین ادعای سعید لیلاز درباره وضعیت نقدینگی را در بازههای زمانی برابر (۲۲ ماهه) با نقدینگی در دوران ۲۲ ماهه ابتدای دولت رئیسی مقایسه کردیم. دریافتیم که ادعای او در این رابطه نادرست است.