خلاصه بررسی
خبر پرحاشیه‌ای که در چند روز اخیر در محافل سیاسی و اقتصادی دست‌به‌دست شد، برگرفته از تحلیل روزنامه ایران است که همتی را مسئول از کاهش ارزش پول بلوکه‌شده ایران در کره‌جنوبی معرفی می‌کند.
شرح ادعا
روزنامه ایران با انتشار تحلیلی در صفحه اقتصادی خود به تاریخ ۲۲ مرداد، نوشت: «اهمال بانک مرکزی در دوره همتی برای تبدیل پول‌های ایران در کره‌جنوبی به ارزهای معتبر، سبب کاهش یک میلیارد دلاری ارزش آن شده‌است».
راستی‌آزمایی
• پول بلوکه شده ایران در کره جنوبی، اغلب حاصل فروش نفت به این کشور در زمان ریاست جمهوری ترامپ در آمریکا است.
• در آن زمان ترامپ هنوز از برجام خارج نشده، اما محدودیت‌هایی را علیه خرید و فروش نفت ایران برای دیگر کشورها اعمال کرده بود.
• سرانجام از دوم اردیبهشت ۱۳۹۸ به بعد، هر نوع خرید نفت از ایران برای کشورهای جهان (جز ۸ کشور) ممنوع شد.
• در میان این کشورها، فقط برخی از آن‌ها مانند کره‌جنوبی از معافیت آمریکا استفاده کرده و هنوز تمایل به خرید نفت از ایران داشتند.
• در نتیجه پول حاصل از فروش نفت ایران به کره جنوبی، به‌دلیل تحریم به صورت وون (ارز ملی کره جنوبی) انباشته شد.
• به دلیل حضور بانک مرکزی ایران در لیست تحریم‌های آمریکا، عملاّ امکان تبدیل پول‌های بلوکه شده کشورمان به ارز دیگری مانند دلار ممکن نبود.
ایران در برابر تحریم‌های جدید ترامپ ۲ راه داشت:
- فروش نفت خود را به‌کلی متوقف کند.
- با شرایط سخت تحریم، نفت بفروشد.
نکته: البته همه می‌دانند فعالیت چاه‌های نفت را نمی‌توان متوقف کرد، بنابراین ایران راه دوم را برگزید و بر فروش نفت هرچند به شکل محدود متمرکز شد.
دست ما در تبدیل و آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده بسته شد
• همسو با این تحولات، بانک مرکزی و صندوق توسعه ملی ایران هم به لیست تحریم‌های آمریکا افزوده شدند.
• در چنین شرایطی دست ایران برای استفاده از منابع مالی خود در کره جنوبی حتی برای مصارف بشردوستانه هم بسته شد.
• در این نقطه پول ایران در کره جنوبی کاملا قفل شده و تهران امکان استفاده از این منابع یا انتقال و تبدیل آن را کلا از دست داد.