خلاصه بررسی
ایران با وجود اعلام رسمی بیطرفیاش در هر دو جنگ جهانی درگیری مستقیم داشت و خسارتهای جبران ناپذیری را متحمل شد.
شرح ادعا
رسول جعفریان در توییتر ادعا کرده است که ایران در دو جنگ جهانی بیطرف بوده و تقریبا سالم مانده است و استدلال کرده است که امروز در صورت درگیری ایران در جنگ اوکراین چیزی برای ما باقی نخواهد ماند.
راستیآزمایی
بر اساس دادههای موجود در سایت موسسه تاریخ معاصر ایران و پژوهشکده تاریخ معاصر و اطلاعات مرکز اسناد انقلاب اسلامی وکتاب تاریخ ایران مدرن یروند آبراهامیان:
ایران در جنگ جهانی اول
● با وجود اعلام بیطرفی ایران در جنگ جهانی اول با شروع جنگ روسها و انگلیسها برای جنگ با عثمانی، نواحی شمالی و جنوبی ایران را اشغال کردند.
● برخی منابع ادعا کردهاند که ایران در جنگ جهانی اول دچار قحطی بزرگی شد که موجب نابودی هشت میلیون نفر ایرانی شد.
● برخی نیز میزان تلفات در جنگاول را به علت وبا، تیفوس و آنفولانزای اسپانیایی، دو میلیون نفر برآورد کرده اند.
ایران در جنگ جهانی دوم
● با وجود اعلام رسمی بیطرفی ایران، انگلیس و آمریکا که ایران را پلی برای رساندن کمکهای خود به شوروی میدیدند به بهانه حمایت باطنی رضاشاه از هیتلر، وارد ایران شدند.
● ارتش ایران ظرف شش روز از بین رفت. غذای نیروهای روس و انگلیس از شهرهای ایران تهیه شد، ایران دچار کمبود مواد غذایی شد و تا پایان جنگ عده زیادی از مردم از فقر و گرسنگی مردند.
● با اشغال شهرهای ساحلی توسط شوروی و انگلیس، نیروی دریایی ایران در خلیج فارس و دریای خزر نابود شد.