خلاصه نتیجه بررسی
این اکانت دو ادعا را مطرح کرده است:
۱- در روز ۱۴ اسفند مسمومیت ۲۰۵ مدرسه تائید شده است.
ادعای اول نیمه‌درست ارزیابی می‌شود. براساس گزارش وزارت کشور که در ۱۴ اسفند ۱۴۰۱ منتشر شد، تعداد کل مسمومیت‌ها از ابتدا تابه‌حال در ۲۵۰ مدرسه تائید شده است؛ اما توئیت مذکور ادعا کرده بود که ۲۰۵ مدرسه فقط در روز ۱۴ اسفند دچار مسمومیت شده‌اند.
۲- علت مسمومیت‌ها حمله شیمیایی بوده است.
ادعای دوم با توجه به ابعاد امنیتی و ابهاماتی که دارد غیرقابل راستی‌آزمایی بوده اما فکت‌یار طی تماس با یکی از مقامات مسئول درخصوص پشت پرده مسمومیت‌های اخیر، متوجه شده است که این اتفاق مصداق «خراب‌کاری» است؛ اما اینکه آن را مصداق «حمله شیمیایی» بنامیم مطلبی است که قضاوت آن به‌عهده خوانندگان می‌باشد.
شرح ادعا
یکی از اکانت‌های توییتری در پست اخیرش مدعی شده است که تنها در روز ۱۴ اسفند بیش از ۳۰۴ مدرسه در ایران مورد حمله شیمیایی قرار گرفته‌اند که تعداد ۲۰۵ مدرسه کاملا تائید شده است.
در این پست دو ادعا مطرح شده است که نتیجه یکی از آنها براساس بررسی‌های فکت‌یار نیمه‌درست است و دیگر ادعا نیز قابل بررسی نیست. ادعاهای مطرح‌شده به شرح زیر هستند:
1) در روز ۱۴ اسفند مسمومیت ۲۰۵ مدرسه تائید شده است: نیمه‌درست
2)علت مسمومیت‌ها حمله شیمیایی بوده است: غیرقابل فکت‌چک
مسمومیت ۲۰۵ مدرسه
بر اساس گزارش وزارت کشور که در ۱۴ اسفند ۱۴۰۱منتشر شد، تعداد کل مسمومیت‌ها از ابتدا تابه‌حال در ۲۵۰ مدرسه تائید شده است. توئیت مذکور ادعا کرده بود که ۲۰۵ مدرسه فقط در روز ۱۴ اسفند دچار مسمومیت شده‌اند.
تعداد کل مدارس کشور و نسبت مدارس دچار مسمومیت شده
متاسفانه به‌دلیل عدم شفافیت و نبود دادگان رسمی، تعداد مدارس دچار مسمومیت‌شده در یک روز خاص قابل راستی‌آزمایی نیست. اما با توجه به اینکه:
- طبق اعلام وزارت کشور آمار مدارس درگیر با مسمومیت ۲۵۰ عدد بوده،
- رشد تصاعدی این اتفاق در روزهای اخیر،
- آمار اعلامی وزارت کشور احتمالا مربوط به چند روز قبل است که در ۱۴ اسفند اعلام شده است؛ نتیجه می‌گیریم که:
«ادعای این کاربر مبنی‌بر مسمومیت ۲۰۵ مدرسه در روز ۱۴ اسفند دور از ذهن نیست، لذا این گزاره نیمه‌درست طبقه‌بندی می‌شود.»
شایان ذکر است که تعداد کل مدارس کشور ۱۱۰هزار عدد است بنابراین این نسبت ۰/۲ درصد مدارس کل کشور را شامل می‌شود. البته این نکته از اهمیت موضوع نمی‌کاهد و صرفاً جهت اطلاع مخاطبین به‌منظور کاهش نسبی استرس و نگرانی شهروندان عزیز بیان می‌شود
علت مسمومیت‌ها حمله شیمیایی بوده است.
این بخش از ادعای این کاربر با توجه به ابعاد امنیتی و ابهاماتی که دارد برای تیم فکت‌یار قابلیت راستی‌آزمایی را ندارد. با توجه به امنیتی شدن موضوع و مشکلاتی که برای برخی خبرنگاران به‌وجود آمده، راستی‌آزمایی این موضوع به‌طور مستقل و با حضور در صحنه برای فکت‌یار میسر نمی‌باشد.
اظهارات یکی از مقامات مسئول درخصوص پشت پرده مسمومیت‌های اخیر
اما یکی از مقامات مسئول در صحبت با فکت‌یار از کشف مواد شیمیایی در کمتر از ده درصد برخی مدارس مذکور خبر دادند.
- اما یکی از مقامات مسئول در طی صحبت با فکت‌یار از کشف مواد شیمیایی در برخی مدارس خبر دادند.
- ایشان این کشف را در کمتر از 10 درصد از 250 کلاس مورد اشاره در بیانیه وزارت کشور اعلام داشتند.
- ایشان افزودند مواد شیمیایی کشف‌شده مواردی نظیر قرص نفتالین یا وایتکس در سیستم تهویه کلاس‌ها بوده و اثری از مواد شیمیایی خطرناک یافت نشده است.
- مسمومیت‌های ناشی از این عامل یا عوامل شیمیایی اکثرا به‌صورت سرپایی و چند ساعته قابل درمان بودند.
- ایشان تاکید موکد داشتن که تمام مدارس مذکور توسط نیروهای امنیتی وجب به وجب بازرسی شده‌اند.
- همچنین دکتر قانعی دیشب در گفتگوی ویژه خبر سیما، کشف مواد «محرک» در بعضی مدارس را تایید کردند، اما تاکید داشتند که مواد یافت‌شده به‌هیچ وجه «سمی» نیست.
از نظر فکت‌یار این اتفاق مصداق “خراب‌کاری” هست؛ اما اینکه آن‌را “حمله شیمیایی” بنامیم مطلبی است که قضاوت آن به‌عهده خوانندگان می‌باشد.
فکت‌یار به‌صورت مستق قادر به راستی‌آزمایی این گفتار نیست، اما به منبع مزبور اعتماد کامل دارد.